Archimedia - A Bimonthly Newsletter Published by Bekir Kemal Ataman

ArchiMedia logo
Mektup No: 19 | Temmuz 1996


Merhaba,

Archimedia'nin bu sayisiyla birlikte üçüncü yili da arkamizda birakiyoruz. Bu süre zarfinda bu dergiyi yasatabilmek ve sizlere ulastirabilmek bizim için büyük bir mutluluk ve gurur kaynagi oldu. Sizlerin destegini hissettigimiz müddetçe de öyle olacak.

Geride kalan üç yila ve çikan onsekiz sayiya bakacak olursak, Archimedia, ortaya çikis nedeni olan, iletisim misyonunu basariyla yerine getirmistir. Bu iletisim platformunu ortaya çikartan ve su anda hummali bir sekilde daha farkli bir iletisim platformunu (simdi açiklarsam bana kizar!) olusturmakla bogusan Sayin Bekir Kemal Ataman'a buradan çok çok tesekkür ediyoruz. Biraz klasik oldu ama, her sayida kendisine takildigim için bozulan imajimi da düzeltmis olurum böylece.

Yine geçtigimiz üç yila bakarsak gerçeklestirmek isteyip de basaramadiklarimizin basinda, dernek kurmak ve Archimedia'nin finans sorunlarini halledip matbaa baskisiyla daha çok sayfa ve içerikle daha fazla kisi ve kurulusa ulasmasi konulari yer aliyor. Dernek için, daha önceleri de belirttigimiz gibi kosusturacak elemanlara ihtiyacimiz var. Baski isi ise bir finansörün bulunabilmesine bagli.

Bu arada sizlerin katilimina olan gereksinimimizi her sayida feryad figan haykiriyoruz. Hadi ama artik, birseyler gönderin. Bulundugunuz yerde hiç mi faaliyet yok, ya da iki satir da olsa kurumunuzu tanitmak ve tecrübelerinizi, görüslerinizi bizimle paylasmak istemez misiniz?

Bu sayimizda elektronik arsivleme, otomasyon ve komünikasyon alanlarinda faaliyet gösteren Kets Limited Sirketi'nin Baskani Sayin Mustafa Savasan'in "Internet üzerinden belge görüntüleme" adli makalesini yayinliyoruz ve kendisine tesekkür ediyoruz. Bundan böyle sizden gelecek makalelerin de bu sütunlarda yer almasi en büyük dilegimiz. Eger yazilarinizi bilgisayarda diziyorsaniz ve bize disketle (veya modem kanaliyla) ulastirirsaniz memnun oluruz. IBM uyumlu bilgisayarlar için text veya MS-Word for Windows formatinda kaydedilmis dosyalar tercihimiz. Macintosh'lar için ise sorun yok. Ama yine de text formatindaki dosyalari tercih ederiz. Telif yazilarin içerik olarak orijinallik tasimasi, çeviri yazilarinda alanimiza yenilik getirmesini bekliyoruz. Konu yelpazesi ise su sekilde:

Genel: Arsivcilik egitimi, koruma-restorasyon, kâgit disi malzeme (film, video, ses bandi, plak, harita vb.)

Modern Arsiv: Yazisma, dosyalama, degerlendirme, ayiklama-imha, arsiv yönetimi ve isletmesi vb.

Tarihî Arsiv: Düzenleme, niteleme, depolama, kullanici hizmetleri, yayginlastirma, arsiv yönetimi, teskilat tarihçeleri ve arastirma araçlari.

Teknoloji: Mikrofilm, optik disk, elektronik arsivler, Internet vb.

Ayrica Archimedia'nin diger bölümleri için de yazilarinizi bekliyoruz. Bu yazilarda istedigimiz bilgiler ise;

Haberler bölümü için: Arsivcilikle ilgili oldugunu ve baskalarinin da ilgisini çekecegini düsündügünüz her türlü faaliyetle ilgili bilgi, gazete küpürü (bibliyografik künyesi ile beraber!), duyuru vb.; kisacasi her sey.

Yayinlar/Tezler Bölümü için: Yayinin/tezin tam bibliyografik künyesi ve mümkünse çok kisa bir özeti.

Tanitim bölümü için: Kurumun çok kisa tarihçesi ve arsivcilikle ilgili faaliyetlerinin kisa bir dökümü, sahip oldugu koleksiyonlar, özellikleri ve miktarlari, arastirmaya açik (düzenlenmesinin tamamlanmis) olup olmadiklari, yayinlanmis arastirma araçlarinin tam bibliyografik künyeleri, adres, telefon ve faks bilgileri.

Neyse, Archimedia'nin üçüncü yasini kutluyoruz ya, ben biraz daha gevezelik edeyim. Üç yaz önce ben, üniversiteden yeni mezun olmus ve daha soluk almaya bile firsat bulamadan is dünyasina atilmis (yoksa itilmis mi?) bir çaylak iken cumartesi günleri Bekir Kemal Hoca'nin Cihangir'deki evine gider ve kendisinden taktik alirdim. Muhtemelen su andaki konumumla bu taktikler arasinda dogru oranti vardir. Tabii benim durumumda olup da, imdat nidalariyla kendisine kosan daha nice nice yeni mezunlar, O'nun kapisindan hiç bos dönmemislerdir. Rivayetlere göre, bu trafikten oldukça bunalan ve evinde kalan ögrencilerinin sayisinin artmasiyla, apartmanin çökme tehlikesi atlatmasi neticesinde ev sahibiyle mahkemelik olan Bekir Kemal Hoca; önce Sultanahmet toplantilarini tertip etmek ve hemen ardindan da Archimedia'yi yayinlamak suretiyle ve dahi mahkemedeki iyi hali de göz önüne alinarak evinde kalmis ve bu sekilde de Archimedia ortaya çikmistir. Iste yine dayanamadim ve yaptim yapacagimi. Oysa gayet ciddi baslamistim yazima. Ben adam olmayacagim galiba.

Bu yilin ocak ayindan itibaren Archimedia'nin tüm sorumlulugu Güzide'ye ve bana kalip, Güzide'de son iki aydir Iskoçya'da olunca, yani son iki sayi ile ben basbasa kalinca Bekir Kemal Hoca'yi daha iyi anlamaya basladim. Simdi çok daha iyi anliyorum ki, saçlarinin bir kismini da Archimedia için feda etmis. Ola ki, önümüzdeki sayiya kadar sag kalirsam (BKA'nin imha planlarindan siyirip!) yine buralarda olacagim. Hosçakalin.

Saygilarimizla,
Aykut Üstün


Makale Makale Makale Makale Makale Makale Makale

Internet Üzerinden Belge Görüntüleme: "Uzak bir hayal veya günümüzün gerçegi"

Mustafa Savasan*

Internet, sirketler arasi uygulamalara geçisi saglamanin yanisira, genis alana yayilmis sirketlerin görüntüleme ve diger belge türlerine erisim sorununa da çözüm getirmekte, bu ise yepyeni bir sinifi teskil etmektedir.

Müsterileri, is ortaklarini ve üreticileri sirketlerin islem sürecine direkt katan Internet, matbaa, telefon, otomobil ve demiryollari benzeri, toplum üzerinde büyük etkisi olan bir gelismedir. Tüm tüketicileri, sirket çalisanlarini, devlet dairelerini, kütüphane ve benzeri bilgi kaynaklarini, eglence sektörünü, alisveris merkezlerini ve daha sayamayacagimiz onlarcasini tek bir alanda birlestiren devrimsel bir iletisim ortamidir.

Bu dönemin sonunda hem metin, görüntü, ses, video, zengin etkilesimli grafikler ve video konferans sistemleri Internet üzerinde kullaniliyor olacak, hem de uygulama yazilimlarini ag üzerinden kullanarak isimizi yönetebilecegiz.

Internet'in bugünkü halini otomobil endüstrisinin ilk günlerine benzetebiliriz. Yollar henüz zorlukla yapilabilmekte, araçlar ne bugünkü gibi gelismis, ne de güvenilir veya emniyetli degil. Biz de bugün bu teknolojinin gelisimindeki önemli bir patlamanin baslangiç noktasindayiz. Bu dönemin sonunda hem metin, görüntü, ses, video, zengin etkilesimli grafikler ve video konferans sistemleri Internet üzerinde kullaniliyor olacak, hem de uygulama yazilimlarini ag üzerinden kullanarak isimizi yönetebilecegiz. Bu özellikler her türlü cografi, politik ve sosyal sinirlari asarak tüm bilgisayar kullanicilarinin oldukça ekonomik bir sekilde emrinde olacak.

Önce Intranet'ler gelecek:

Intranet basitçe, internet teknolojisinin (TCP/IP), WEB hizmet birimi ve erisim biriminin (browser) bir sirket içinde özel kullanimina verilen isimdir.

Intranet, sirketlerin, LAN/WAN sebekelerinde çalismakta ve sirket disi erisim, bir ates duvari (fire wall) ile engellenmekte. Intranet, Internet üzerinde, kisa vadeli olacagini umdugumuz iki önemli probleme çözüm getirmekte: bant genisligi ve güvenlik.

"Thin Client"

Web teknolojisini kullanarak gelistirilen uygulamalar, "thin client" adi verilen yeni bir istemci sistemi (uç terminal) kullanirlar. Bu uç terminaller çok önemli gelistirmelere ugramis haliyle, eskinin aptal terminallerine karsilik gelmektedir. Bu haliyle aptal terminal, bir Internet browser'dir ve 3270 protokolü yerine, HTML protokolü kullanilarak yapilan islemler son derece avantajlidir:

Client-Server/Server Islem:

Thin client hesaplama bir baska yapisal degisiklige sebep olmaktadir. Bugün biz direkt olarak bir RDBMS ile konusan bir "fat client"e sahibiz. Thin client modelinde uç terminaller, (dump) aptaldir ve yalnizca HTML dilinden anlarlar. Bu sebeple var olan RDBMS veya image server'la iletisim kurabilecek ve veri tabaninda tutulan bilgileri gösterme ve düzenlemeye izin veren, HTML sayfalarini dinamik olarak yaratabilecek bir ara WEB uygulama (WEB server) hizmet birimine ihtiyaç vardir.

Image Server'lar için HTML isteklerini o hizmet biriminin anlayacagi (API) komutlara dönüstürecek ajanlari saglayan ve olusan belge listesini bir WEB browser içinde göstermeye uygun bir HTML sayfasina dönüstürecek yeni bir WEB erisim katmani image server'e eklenir. Bu tabaka ayni zamanda encripto teknigini kullanarak emniyet konusunu da halleder.

Buraya kadar hersey yolunda, ancak hizli görüntüleme, görüntü açma (decompress), gri ölçekleme (scale-to-gray), ölçekleme (zoom), sürükleme (panning), isaretleme vb. optimum hiz açisindan uç terminalde yapilmasi gereken özelliklere gereksinim duyar. Bunun yaniti, Netscape için özel bir görüntüleme modülünün yaratilmasindadir. Modül yapisi, üçüncü parti firmalarin temel WEB browser'in gücünü arttirir.

Komple Windows uç birimleri (fat client), bugün için thin client'lardan daha fazla islevseldir ve bu sebeple yogun görüntüleme birimlerini kullananlarin hâlâ onlara gereksinimi vardir. Thin client'lar, bugün için en çok, genis alana yayilmis kullanicilarin bir görüntüleme ve belge arsivleme sistemindeki bilgiye erisiminde faydalidir.

Sonuç olarak özetlersek, günümüz sartlarinda belge görüntüleme, Internet üzerinde yüksek erisim hizlarina ulasilabilen Intranet yapilarinda olasidir, fakat tamamen kullanilabilir ve istendigi anda uygulamasi gösterilebilir.

*Mustafa Savasan, Kets Ltd. Baskani'dir.


Internet Internet Internet Internet Internet Internet Internet Internet

Daha önceki sayilarimizda sizlere yerel ve global iletisim aglarindan bahsetmistik. Bunlarin içinde aglarin agi olarak nitelendirilen Internet adeta bir bilgi otobani. Meslekî olarak bizleri ilgilendirebilecek Internet kaynaklarindan bir kismini asagida bulabilirsiniz. Su anda Internet'in en en çok ragbet gördügü alan Web Page'ler. Eger Internet erisiminiz ve Türkiye'deki mevcut hat kapasiteleri ile bogusacak sabriniz varsa asagidaki sayfalarda dolasmakta fayda var. Tabii bu arada sizlerde de benzer adresler varsa lütfen bize iletin, yayinlayalim.

Türkiye CD-ROM'u

Disisleri Bakanligi, Internet'teki Türkiye sayfasinin büyük ilgi görmesi nedeniyle buradaki bilgileri bir CD-ROM'da toplayarak yayimladi.

CD-ROM'da günlük haber özeti arsivi, dis politika, turizm, Türk tarihi, ekonomi gibi genis bir yelpazede yazi, fotograf, resim, tablo, grafik malzeme bulunuyor.

Türkiye'deki yabanci ülke büyükelçilikleri ve Türkiye'nin yurtdisindaki temsilciliklerine dagitilan CD-ROM, Habitat katilimcilarina da verildi. CD-ROM olanaklar ölçüsünde yurtiçinde de dagitilacak.

"Türkiye and Turkish Foreign Policy" adli CD-ROM'da 16 bin sayfa yazi ve ikibin görsel malzeme bulunuyor. CD-ROM'da, Türkiye'nin yargi, yürütme ve genel yasamina iliskin bilgiler, spor, mizah, Türkiye'nin dis sorunlar konusundaki görüsleri, Basin Yayin Genel Müdürlügü ve Turkish Daily News gazetesinden derlenmis genis bir haber arsivi, Türkiye'nin imza koydugu ikili anlasmalar ve Türkiye'nin Internet sayfalariyla ilgili bilgiler de yer aliyor.

Kaynak: Milliyet, 1 Temmuz 1996


Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar


Tezler Tezler Tezler Tezler Tezler Tezler Tezler Tezler Tezler

Marmara Üniversitesi Türkiyat Arastirmalari Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi:

Marmara Üniversitesi FEF Arsivcilik Bölümü Lisans Tezleri:

Ankara Üniversitesi DTCF Kütüphanecilik Bölümü Arsiv Ana Bilim Dali Lisans Tezleri:


Haberler Haberler Haberler Haberler Haberler Haberler

Sergi

"Yazmadan Basmaya, 16. yüzyilda baslayan ilginç serüven"

6 Haziran-2 Agustos tarihleri arasinda Yapi Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi dünya çapinda bir matbaa tarihi sergisine ev sahipligi yapiyor...

Sergi üç bölümden olusuyor:

Ilk bölümde, Avrupa'da Arap harseriyle basilmis ilk Türkçe cümleleri içeren 1559 tarihli Tunuslu Haci Ahmed'in dünya haritasi ve onu izleyen örnekler matbaa tarihinin bu ilginç serüvenini baslatiyor.

Ikinci bölümde ise Ibrahim Müteferrika'nin baski sanatinin faydalarini kaleme aldigi dilekçesi ve "yazma"yi savunanlarin öfkesini dindirmek için buldugu çözümler ile baski sanatini örneklemek için hazirladigi haritalar var.

Serginin üçüncü bölümünü matbaa tarihinde çok önemli yerleri olan "Mühendishane" ve "Üsküdar Matbaalari"nin seçkin örnekleri olusturuyor.

Arastirmacilara essiz bir kaynakça olacak katalogu da satisa sunulan "Yazmadan Basmaya" sergisi, Türkçe basilmis ilk sözlügü, ilk seyahatnâmeyi, ilk resimli kitabi, ilk atlasi, ilk tarih ve ilk gramer kitabini, ayrica ilk basili haritalari yakindan görmek isteyenleri bekliyor.

Sergi, pazar günleri hariç 9.00-17.00 saatleri arasinda ziyaret edilebilir.

Yapi Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi
Adres: Istiklâl Caddesi No: 285 Beyoglu 80050 Istanbul. Tel: (212) 252 01 15 , 252 47 00/260 Fax: 251 07 04

Hüseyin SEZAN

Elektronik Arsivler Elektronik Arsivler Elektronik Arsivler

Kodak'tan Multimedia Arsivler için yeni ürünler: Imagelink ailesinin yeni ürünlerinden Imagelink Business Solutions PC/Plus (IBS) sisteminin yeni ilâve modülleri Avrupa ile ayni anda Türkiye'de kullanicilarin hizmetine sunuldu.

Yeni modülün en büyük özelligi, yazilim ve donaniminin 150 adet CD'yi tek bir jukebox'tan network altinda çalistirabilmesi. Hybrid olan sistem; manyetik disk, CD veya mikrofilmin ayni anda tek bir PC'den kullanilmasini mümkün kiliyor.

IBS'in ana sistemi, indeks, database, belge çagirma ve sistem yönetimi yazilimlarindan olusuyor. Kodak writable CD'ler 680 MB'a çikan kapasiteleri ile 500 disket karsilgi data veya onbinlerce doküman saklayabiliyor. ASCII formatinda 240 bin sayfa metin, tek bir CD'de 100 yil boyunca arsivlenebiliyor.

Konfigürasyona göre fiyati degisen sistemler 4 bin dolardan basliyor.

Kaynak: PC World Haziran 1996


Go to ArchiMedia Main Page

In Curriculum Vitae, Go to page: Introduction | Contact | Education | Employment | Projects | Books | Articles | Papers | Interests | MWArticles | Hobbies | Miscellaneous | Photos

In Narratus Vitae, Go to page: Introduction | Archives | Records Management | Business Management | Computers | Research | Publishing | Teaching | History | Public Relations | Medicine | Hobbies | Disaster Preparedness |